Motosiklet Ekspertizi Nedir? Neden Önemlidir?
Motosiklet ekspertizi hakkında bilmeniz gereken her şey. İkinci el motosiklet alırken veya satarken neden profesyonel ekspertiz raporu almalısınız?
Motosiklet Ekspertizi Nedir, Neden Önemlidir ve Nasıl Yapılır?
Giriş: İkinci el motosiklet almak heyecan verici olsa da görünenden fazla risk barındırabilir. Hiç fark edilmeyen bir şasi eğikliği, zayıf frenler ya da motor arızası sürüş güvenliğinizi tehlikeye atabilir. Tam bu noktada motosiklet ekspertizi devreye girer. Profesyonel bir ekspertiz, motosikletin teknik durumunu A'dan Z'ye kontrol ederek olası sorunları önceden ortaya çıkarır. Günümüzde güvenli bir alışveriş için bu adım o kadar kritik hale geldi ki, belirli yaş ve kilometrenin altındaki araç satışlarında ekspertiz raporu almak yasal olarak bile zorunlu tutulmaktadır[1]. Peki motosiklet ekspertizi tam olarak nedir, neden bu kadar önemli görülür ve nasıl gerçekleştirilir? Gelin, bu soruları detaylıca inceleyelim.
Motosiklet ekspertizi nedir?
Motosiklet ekspertizi, bir motosikletin teknik, mekanik ve kozmetik durumunun uzman teknisyenler tarafından detaylı olarak incelenmesi ve raporlanması hizmetidir. Bu işlem, ikinci el motosiklet alım-satımında adeta aracın sağlık raporu niteliğini taşır. Uzmanlar, motosikleti çeşitli test cihazları ve ekipmanlar kullanarak kontrol eder ve motorun performansından fren sistemine, elektronik aksamdan şasi bütünlüğüne kadar her kritik noktayı değerlendirir.
Ekspertiz işlemleri genellikle bağımsız motosiklet ekspertiz firmaları veya bu alanda uzmanlaşmış servisler tarafından yapılır. Bu kuruluşlar, motosikletlere özgü test donanımlarına ve eğitimli personellere sahiptir. Örneğin, iyi bir ekspertiz merkezinde fren test makinesi, süspansiyon test cihazı, boya kalınlık ölçer, dinamometre (dyno) gibi özel ekipmanlar bulunur. Motosiklet ekspertizi, otomobil ekspertizine kıyasla daha özel cihazlar ve uzmanlık gerektirir; bu yüzden seçeceğiniz kurumun donanım altyapısı ve tecrübesi kritik önemdedir[2].
Sonuç olarak motosiklet ekspertizi, alıcı veya satıcı fark etmeksizin, motosikletin gerçek durumu hakkında objektif bilgi edinmenin en güvenilir yoludur. Tarafsız hazırlanan ekspertiz raporu, aracın geçmişi, mevcut kondisyonu ve varsa kusurları konusunda şeffaflık sağlar.
Neden motosiklet ekspertizi yaptırılmalı?
İkinci el motor alımı söz konusu olduğunda, motosiklet ekspertizi yaptırmak hem alıcılar hem de satıcılar için birçok avantaj sağlar. İşte motosiklet ekspertizi yaptırmanızın başlıca nedenleri:
- Güvenlik: En önemli konu elbette sürüş güvenliğidir. Ekspertiz sayesinde motosikletin frenlerinden lastiklerine, şasisinden elektronik sistemlerine kadar hayati aksamlarının güvende olup olmadığı anlaşılır. Herhangi bir gizli güvenlik riski (örneğin çatlak bir kadro, çalışmayan ABS, bitmiş fren balataları) önceden tespit edilir. Bu sayede can güvenliğinizi tehlikeye atabilecek arızaları motoru satın almadan öğrenebilirsiniz.
- Maddi Kayıpların Önlenmesi: Kimse yeni aldığı ikinci el motorun hemen arıza çıkarıp masraf açmasını istemez. Ekspertiz yaptırarak motorun teknik durumunu net şekilde öğrenirsiniz; böylece ileride çıkabilecek büyük tamir masraflarını öngörebilirsiniz. Eğer araçta ciddi kusurlar varsa, ya almaktan vazgeçerek büyük bir zarardan kurtulursunuz ya da fiyat pazarlığını ona göre yaparsınız. Nitekim yapılan ekspertiz sonrası aracın değişen parçalarını, kaza geçmişini öğrenip fiyatında gereken değişikliği yapmak mümkün olur[3]. Kısacası küçük bir ekspertiz ücreti ödeyerek ilerde karşınıza çıkabilecek çok daha büyük masraflardan kaçınmış olursunuz (unutmayın, motosiklet ekspertiz fiyatları sunulan hizmet kapsamına göre değişse de bu bedel, güvence altına alınan değere kıyasla oldukça düşüktür).
- Adil ve Bilinçli Alışveriş: Ekspertiz raporu, ikinci el motosiklet alım-satımında her iki taraf için de şeffaflık sağlar. Alıcı, aracın gerçek kondisyonunu bildiği için içi rahat bir şekilde karar verir; satıcı ise motosikletinin durumunu resmi bir raporla ortaya koyarak dürüst bir izlenim bırakır. Bu da karşılıklı güveni artırır ve olası anlaşmazlıkları en baştan engeller. Resmi bir motosiklet ekspertiz raporu, alım satım sonrasında doğabilecek "arıza çıktı, hasar vardı" gibi tartışmaların önüne geçerek her iki tarafı da korur.
- Doğru Değer Tespiti: Profesyonel bir ekspertiz, motosikletin piyasa değerini etkileyen faktörleri (motor ve şanzıman durumu, boya-değişen parça olup olmaması, kilometre, bakım geçmişi vb.) tarafsızca değerlendirir. Bu sayede aracın gerçek ederi ortaya çıkar. Alıcı gereğinden fazla ödeme yapmadığını bilir, satıcı da hakkı olan bedeli talep ettiğinden emin olur. Özellikle büyük kazalar geçirmiş veya önemli parçaları değiştirilmiş bir motosikletin ikinci el değeri düşeceğinden, ekspertiz raporu adil bir fiyat belirlemede anahtar rol oynar.
- Yasal Güvence: Türkiye'de yürürlükteki düzenlemelere göre belirli kriterleri sağlayan ikinci el araçların (genellikle 8 yaş/160.000 km altında) satışında ekspertiz raporu zorunlu hale gelmiştir[1]. Ayrıca raporun, TSE onaylı işletmelerce verilmesi şarttır. Dolayısıyla ekspertiz yaptırmak sadece tavsiye edilmekle kalmaz, birçok durumda yasal bir gerekliliktir. Resmi ekspertiz raporu, ileride hukuki bir uyuşmazlık durumunda da elinizde belgeli kanıt olmasını sağlar.
Motosiklet ekspertizinde neler kontrol edilir?
Bir motosiklet ekspertizi sırasında, aracın neredeyse tüm parçaları detaylı bir incelemeden geçer. Profesyonel bir ekspertiz hizmetinde tipik olarak aşağıdaki kontroller yapılır:
1. Motor ve Aktarma Organları
Motorun genel sağlığı kapsamlı şekilde değerlendirilir. Motor ilk çalıştırmada zorlanıyor mu, düzensiz sesler var mı, egzozdan aşırı duman atıyor mu diye bakılır. Motor bloğu ve silindirlerde yağ kaçakları olup olmadığı kontrol edilir. Kompresyon testi ile silindir basınçları ölçülerek motor aşınma durumu anlaşılır. Ayrıca motosiklet bir dinamometre (dyno) cihazına bağlanarak motorun beygir gücü ve tork değeri ölçülür; çıkan değerler fabrika verileriyle karşılaştırılır[4][5]. Bu sayede motorda performans kaybı olup olmadığı netleşir.
Motorla bağlantılı şanzıman ve debriyaj da ekspertizin önemli bir parçasıdır. Viteslerin sorunsuz geçip geçmediği, debriyajın kaçırma yapıp yapmadığı test edilir. Zincir ve dişli gibi aktarma organları incelenir: Zincir gerginliği, dişlilerin aşınma durumu, gerekiyorsa zincir yağlama veya değişim ihtiyacı raporda belirtilir. Bu bölümde tespit edilen anormal motor sesleri, düşük kompresyon, kaçıran debriyaj veya sert vites geçişleri gibi bulgular raporda genellikle kırmızı ile işaretlenir ve alıcı için önemli uyarılar anlamına gelir.
2. Şasi ve Süspansiyon
Motosikletin kadro (şasi) yapısı, kaza veya darbe izleri açısından detaylı incelenir. Şaside çatlak, kaynak yapılmış onarım izi veya eğilme olup olmadığı kontrol edilir; zira bu tür yapısal hasarlar motosikletin düz gidişini ve genel güvenliğini ciddi şekilde etkiler. Ön çatal ve arka amortisörler gibi süspansiyon elemanları da hem görsel hem fonksiyonel teste tabi tutulur. Amortisörlerde yağ kaçağı var mı, çatal keçeleri sağlam mı, süspansiyon sertlik ayarları düzgün çalışıyor mu bakılır. Motosiklet lifte kaldırılarak tekerleklerin yatakları ve salıncak bağlantıları da kontrol edilir. Süspansiyon veya şasiyle ilgili herhangi bir problem, özellikle sürüş esnasında dengesizlik yaratabileceğinden raporda vurgulanarak alıcıya bildirilir.
3. Fren Sistemi
Frenler, bir motosikletin en kritik güvenlik unsurlarından biridir. Ekspertiz sırasında ön ve arka frenlerin durumu ayrı ayrı değerlendirilir. Fren balatalarının kalan ömrü, disklerin yüzeyi ve kalınlığı kontrol edilir. Profesyonel merkezlerde motosikletin fren performansı, özel fren testi cihazları ile ölçülebilir; frenleme kuvveti ve tekerlekler arasındaki sapma oranı raporlanır. Hidrolik fren sisteminde kaçak olup olmadığı, fren hidroliği seviyesinin ve ömrünün uygunluğu incelenir. Eğer motosiklet ABS veya çekiş kontrol (traction control) gibi elektronik desteklere sahipse, bu sistemlerin arıza lambaları ve işlevselliği kontrol edilir. Fren testinde dengesiz bir güç dağılımı veya zayıf fren performansı tespit edilirse raporda kırmızı/sarı ile belirtilir ve alıcıya balata veya disk değişimi gibi konularda uyarı yapılır[6][7]. Unutmayın, fren sistemine dair bir uyarı, güvenlik açısından en kritik red flag’lerden biridir.
4. Elektrik ve Elektronik Aksam
Modern motosikletler pek çok elektronik sistem barındırır. Ekspertizde akü voltajı ve marş gücü ölçülerek akünün sağlıklı olup olmadığı anlaşılır[8]. Şarj sistemi (alternatör ve regülatör) test edilir; motor çalışırken uygun voltaj üretiliyor mu kontrol edilir. Motosikletin aydınlatma ve sinyal sistemleri (farlar, sinyaller, fren lambası, gösterge ışıkları) tek tek denenir. Gösterge panelindeki hız, devir, yakıt, hararet gibi göstergelerin doğru çalışıp çalışmadığı gözlemlenir. Eğer araçta elektronik beyin (ECU) varsa, arıza kodu taraması (OBD cihazı ile) yapılarak kayıtlı hata olup olmadığı rapora yansıtılır. Sonradan eklenmiş alarm, aksesuar, modifiye elektronik parçalar varsa, bunların da düzgün işleyip işlemediği ekspertiz sırasında incelenir. Elektrik sisteminde zayıf akü, şarj sorunu veya yanmayan bir lamba tespit edilirse, bu bulgular raporda sarı ya da kırmızı ile vurgulanır (sorunun ciddiyetine bağlı olarak).
5. Gövde, Kaporta ve Boya
Motosikletin dış görünümü ve kaporta aksamı da ekspertizde önemli bir yere sahiptir. Boya kalınlığı ölçümü yapılır; bu sayede parçaların orijinal boyada mı yoksa sonradan boyanmış mı olduğu anlaşılır. Deponun, grenajların ve diğer kaporta parçalarının fabrika çıkışı boya olup olmadığı milimetrik cihazlarla kontrol edilir. Eğer boya değerleri anormal kalınlık gösteriyorsa, ilgili parçanın sonradan boyandığı veya değiştirildiği anlamına gelebilir[9]. Rapor, motosikletin hangi parçalarının orijinal, hangilerinin boyalı veya değişmiş olduğunu listeler. Özellikle taşıyıcı parçalarda (örneğin şasi, ön maşa) sonradan boya veya kaynak varsa, bu aracın ciddi bir kazadan geçtiğine işaret eder ve raporda kırmızı uyarıyla belirtilir[10][11]. Ayrıca motosikletin plastik aksamlarında (kuyruk, yan kapaklar, çamurluklar vs.) kırık veya tamir görmüş bölümler varsa not düşülür. Pas, korozyon kontrolü de yapılır; özellikle şasi ve egzoz gibi metal bölgelerde aşırı paslanma güvenlik ve performans açısından sorun yaratabilir. Tüm bu kozmetik ve yapısal kontroller, motosikletin geçmişi hakkında önemli ipuçları verir ve ikinci el değerini doğrudan etkiler.
6. Lastikler ve Jantlar
Ekspertizde motosikletin lastik durumu ihmal edilmez. Lastiklerin diş derinliği ölçülür, aşınma eşit ve normal mi kontrol edilir. Eğer lastikler çok eski ya da çatlaksa bu güvenlik riski olarak raporda belirtilir. Jantların hasar durumu incelenir; jantlarda eğilme, çatlak veya kaynakla onarım yapılmış mı bakılır. Özellikle çukura girmek gibi darbeler sonucu oluşan jant eğrilikleri yüksek hızda titreşim ve yol tutuş problemleri yaratabilir. Jant veya lastik ile ilgili bir sorun varsa raporda uyarı olarak gösterilir, alıcıya lastik değişimi ya da jant düzeltme gerekliliği konusunda fikir verir.
7. Test Sürüşü ve Dyno Testi
Mümkünse ekspertiz sürecinin bir parçası olarak test sürüşü yapılması çok faydalıdır. Uzman sürücü, motosikleti kısa bir yol testine çıkararak motor kontrolü esnasında fark edilemeyen bazı durumları hissedebilir: Vites geçişlerinin gerçek sürüşteki akıcılığı, debriyaj kavrama noktası, gaz tepkisi, direksiyon (gidon) hizalaması, süspansiyonların yol tutuşu ve genel sürüş performansı değerlendirilir[12]. Özellikle yüksek hızda titreme, frenajda sapma, virajlarda dengesizlik gibi konular test sürüşünde ortaya çıkabilir. Bunlar da rapora not edilerek alıcıya bildirilir.
Dyno testi ise statik bir ortamda motorun tam güç üretip üretmediğini görme imkânı verir. Motosiklet, özel bir dinamometreye bağlanarak çeşitli devirlerde çalıştırılır ve beygir gücü ile tork değerleri ölçülür[13]. Bu değerler, motosikletin fabrika çıkış değerleriyle kıyaslanır. Eğer belirgin bir güç kaybı varsa motorun iç durumu hakkında daha derin bir inceleme gerekebilir. Örneğin, 100 beygir gücünde olması gereken bir motorun dyno testinde 80 beygir çıkması, motor kompresyonunda düşüş veya yakıt/ateşleme sisteminde bir problem olabileceğini gösterir. Dyno testi sonuçları da raporda grafik ve sayısal verilerle sunulur.
Yukarıda sayılan tüm bu kontroller sonucunda, ekspertiz merkezi kapsamlı bir rapor hazırlar. Bu rapor, motosikletin güçlü ve zayıf yönlerini, acil tamir gerektiren noktalarını ve genel durum değerlendirmesini içerir.
Ekspertiz raporu nasıl yorumlanır?
Ekspertiz işlemi tamamlandığında elinize sayfalar dolusu teknik veri ve değerlendirme içeren bir motosiklet ekspertiz raporu verilecektir. Peki bu raporu elinize alınca nelere dikkat etmelisiniz?
Öncelikle çoğu ekspertiz raporu, anlaşılır olması için bir renk kodlaması veya işaret sistemi kullanır. Raporunuzda muhtemelen yeşil, sarı ve kırmızı renkli ifadeler veya ikonlar göreceksiniz. Bu renkler genel olarak şunları ifade eder: Yeşil = Sorunsuz/İyi, Sarı = Orta düzeyde uyarı (ileride dikkat gerektirebilir), Kırmızı = Problemli/Derhal ilgilenilmeli[14]. Örneğin fren balatalarının durumu bölümünde yeşil tik varsa balatalar iyi demektir; sarı ünlem varsa yakında değişim gerekebileceği anlamına gelir; kırmızı çarpı varsa balatalar bitik veya güvenli değil demektir. Benzer şekilde motor, şanzıman, elektrik aksam gibi bölümlerde de renkli kodlamalar size o kısmın durumunu özetler.
Raporu yorumlarken, özellikle kırmızı renkli alanlara ve "Önemli Uyarılar" bölümüne odaklanın. Kırmızı ile belirtilmiş her madde, motosikletin güvenliği veya çalışması açısından kritik bir sorunu işaret eder. Örneğin şasi kontrolünde kırmızı bir ibare varsa, motosikletin kazalı olup onarım gördüğünü veya şaside ciddi bir hasar olduğunu gösterebilir ki bu en önemli alarmdır. Yine motor testinde düşük kompresyon kırmızı olarak işaretlenmişse, motor iç yapısında ciddi bir aşınma olduğuna dair uyarı alıyorsunuz demektir. Bu tür red flag olarak adlandırılan bulgular, aracın değerini de ciddi oranda düşürür ve satın almadan önce mutlaka dikkate alınmalıdır.
Sarı ile belirtilen noktalar genellikle kritik olmayan ancak takip ve bakım gerektirebilecek konulardır. Örneğin arka lastiğin diş derinliği sarı ile işaretliyse, lastik hala kullanılabilir ama yakında değişim zamanı geliyor demektir. Bu sayede alıcı olarak, yakın gelecekte karşılaşabileceğiniz masrafları önceden tahmin edebilirsiniz.
Raporun her bölümünü tek tek okuyun: Motor & mekanik testi, fren raporu, süspansiyon raporu, elektronik arıza kodları, dyno grafikleri, kaporta-boya ölçümleri... Hepsi motosikletin farklı yönlerini aydınlatır. Özellikle raporun sonunda genellikle bir genel değerlendirme kısmı olur; burada motosikletin genel durumu (iyi, orta, zayıf gibi) özetlenir ve ekspertiz uzmanının yorumları bulunur. Bu yorumlar, teknik verilerin ötesinde aracın alınıp alınmaması konusunda da size fikir verebilir. Örneğin "Motor genel olarak sağlıklı ancak kozmetik olarak yıpranmış" veya "Acil bakım gereken parçalar var" gibi ifadeler karar sürecinizi etkileyebilir.
Eğer raporda anlamadığınız teknik terimler veya kısaltmalar varsa, çekinmeden ekspertiz uzmanına sorunuz. Profesyonel merkezler, raporu teslim ederken bulguları sözlü olarak da açıklarlar. Tüm verileri anladıktan sonra, satın alma kararınızı rapordaki bulgular ışığında verin. Ciddi kırmızı uyarıları olan bir motosikletin pazarlığını yeniden düşünmek veya hiç almamak en doğrusu olabilir. Sarı uyarılar pazarlıkta indirim gerekçesi yapılabilir veya bütçe planınıza eklenebilir. Yeşil olan kısımlar ise iç rahatlatan noktalardır.
Profesyonel motosiklet ekspertizi seçerken nelere dikkat edilmeli?
Motosiklet ekspertizi yaptırmaya karar verdiniz; peki bu hizmeti alacağınız kurumu nasıl seçeceksiniz? İşte profesyonel bir ekspertiz merkezi seçerken dikkat etmeniz gerekenler:
- TSE Belgeli ve Yetkili Olması: Seçeceğiniz ekspertiz firmasının TSE Hizmet Yeterlilik Belgesi olup olmadığını mutlaka kontrol edin. Resmi yönetmeliklere göre ekspertiz raporları sadece TSE onaylı işletmeler tarafından verildiğinde geçerlidir[1]. TSE belgeli merkezler belirli standartlara uygun hizmet verdiklerini kanıtlamış demektir. Aynı zamanda, mümkünse firmanın oto ekspertiz alanında yetki belgesi (ikinci el araç ticareti kapsamında) olup olmadığına da bakın. Bu belgeler, işletmenin yasal gereklilikleri sağladığını ve denetlendiğini gösterir.
- Uzmanlık ve Deneyim: Motosiklet teknolojisi ve dinamikleri, otomobillerden farklı ve daha özeldir. Bu nedenle, ekspertizi yapacak teknisyenlerin motosiklet konusunda uzman olmaları çok önemlidir. Firmanın ne kadar süredir motosiklet ekspertizi yaptığı, ekibin eğitim durumu ve deneyimi gibi konulara dikkat edin. Mümkünse daha önce hizmet almış müşterilerin yorumlarını veya referanslarını inceleyin. Tecrübeli ve güvenilir bir ekip, en ufak detayı bile atlamadan objektif bir rapor sunacaktır.
- Ekipman ve Teknoloji: İyi bir ekspertiz merkezi, yukarıda bahsettiğimiz tüm testleri yapabilecek donanıma sahip olmalıdır. Dyno testi, fren ve süspansiyon test üniteleri, bilgisayarlı arıza tespit cihazları, boya ölçüm cihazı gibi ekipmanların mevcudiyeti kritik önem taşır[2]. Donanımlı bir merkez, hem daha kapsamlı bir inceleme yapabilir hem de insan gözüyle anlaşılması zor sorunları makineler yardımıyla tespit edebilir. Ekspertiz yaptıracağınız yere sormaktan çekinmeyin: Hangi testler yapılıyor, hangi cihazlar var? Bu sorulara net cevap alabiliyorsanız doğru yerdesiniz.
- Tarafsızlık ve Güvenilirlik: Ekspertiz firmasının bağımsız olması, yani alıcı veya satıcıdan yana olmadan objektif rapor sunması gerekir. Marka bağımsız hizmet veren, herhangi bir satış faaliyeti bulunmayan veya çıkar çatışması olmayan kurumları tercih edin. Bazı durumlarda satıcılar kendi güvendikleri ustalara motosikleti göstermeyi önerebilir, ancak en iyisi alıcı olarak kendi seçtiğiniz bağımsız bir ekspertiz merkezine gitmektir. Raporun objektif olmasını sağlamak adına merkezlerin sunduğu sözleşme veya garanti varsa bunları da inceleyebilirsiniz. Örneğin, bazı ekspertiz şirketleri belirli kilometre veya süre için motor garantisi gibi ek hizmetler sunabiliyor.
- Hizmet Kapsamı ve Fiyatlandırma: Alacağınız hizmetin neleri kapsadığını netleştirin. Bazı ekspertiz noktaları farklı paketler sunarak sadece temel kontrol veya kapsamlı kontrol gibi seçenekler verir. Motosiklet ekspertiz raporu tam kapsamlı olmalı; motor, mekanik, elektrik, kaporta dahil tüm alanları içermelidir. Fiyatı buna göre karşılaştırın. En ucuz teklifi almak için önemli testlerden feragat etmeyin. Motosiklet ekspertiz fiyatları motosikletin silindir hacmine veya yapılacak testlere göre değişebilir; temel bir kontrol için daha düşük, dyno ve detaylı testlerin dahil olduğu paketler için daha yüksek fiyatlar çıkabilir. Ancak güvenli bir alışveriş için bu ücretin, potansiyel riskler düşünüldüğünde son derece makul olduğunu unutmayın.
Sonuç
Özetle, ikinci el bir motosiklet alırken ekspertiz yaptırmak bir seçenek değil, bir zorunluluktur. Hem kendi güvenliğiniz hem de maddi kayıp yaşamamak için motosikletinizi almadan önce profesyonel bir ekspertiz kontrolünden geçirin. Unutmayın, kağıt üzerindeki bilgiler veya satıcının beyanları her zaman gerçeği yansıtmayabilir; ekspertiz raporu almadan motor almayın! Bilinçli ve kontrollü bir şekilde hareket ederek, hayalinizdeki motosiklete gönül rahatlığıyla kavuşabilirsiniz.
MotoCV olarak, TSE onaylı son teknoloji cihazlarımız ve deneyimli ekibimizle tüm marka ve model motosikletler için kapsamlı ekspertiz hizmeti sunuyoruz. Motosikletinizin detaylı ekspertiz raporunu çıkararak güvenle yola çıkmanızı sağlıyoruz. Bize danışmadan ikinci el motor almayın, güvenilir ekspertiz için her zaman yanınızdayız.
İletişim: 0536 417 95 80 | Avcılar / İstanbul
[1] İkinci El Araç Satışında Yeni Düzenleme - Kurt Hukuk Danışmanlık
https://www.kurthukukdanismanlik.com/ikinci-el-arac-satisinda-yeni-duzenleme/
[2] [3] Motosiklet Ekspertiz Süreci - arabam.com
https://www.arabam.com/blog/haberler/motosiklet-haberleri/motosiklete-ekspertiz-yapilir-mi/
[4] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [14] Ekspertiz Raporu Nasıl Okunur? - Oto Ekspertiz Yazılımı
https://canbus.net.tr/ekspertiz-raporu-nasil-okunur/
[5] [12] [13] Motosiklet Ekspertize Nasıl Yapılır | Motospartan